zondag 28 mei 2023

Open Tuin (1)

Ik word zo blij van mijn tuintje. Ja, voor Groningse begrippen is het geen grote tuin, maar voor mij groot genoeg. Ik heb veel mooie en bijzondere planten, wilde planten gaan ook hun gang. Er komen egels in mijn tuin. Insecten zie ik helaas te weinig, maar dat ligt niet aan de tuin.

Honingbij op Bieslook:

Zwartkopvuurkever op Trachystemon orientalis:

Ik vind het leuk om mijn tuin open te stellen, zodat anderen er ook van kunnen genieten. Ik doe dat gewoon zelf, zonder aangesloten te zijn bij tuinorganisaties. Ik sta nog wel te boek bij Groei en Bloei, hoewel ik geen abonnee meer ben. Ik sta ook op de site Bezoek mijn Tuin, maar voor mij werkt facebook het beste. Ik hoef natuurlijk geen busladingen mensen, daar is het hier echt te klein voor.


Vandaag besloot ik ik dat de opening van het tuinseizoen voor Engelwortel aanving.

Op deze mooie pinksterdag waaide het nog wel, maar was verder goed te doen, zonneschijn en geen regen. Ik had lekkers gebakken, bosvruchtentaart en beterkoek.




Dadelbonbons met chocola en eetbare bloemetjes uit eigen tuin:



Zo kan ik ook nog iets verdienen, is het idee.

Henny had de bewegwijzering gemaakt en dan maar afwachten.



We hadden uiteindelijk 9 bezoekers. Niet veel, maar wel allemaal heel gezellig.

Het is een begin.

Ik had hier en daar zitjes uit de wind gezet.






Kobus, de paalzitduif:


Heel veel schijnpapavers dit jaar:


Eindelijk de lupine, na drie jaar weggevreten te zijn door de slakken. Nu hij groot en sterk is, blieven ze hem niet meer.


De planten verzinnen zelf de kleurencombinaties, hoef je niks voor te doen:


Voor een enkele bezoeker is het wat te wild, maar de meesten vinden het net zo mooi als ik.


Zelfs nog een beroemde muzikant op bezoek, Lourens Leeuw!


Deze Open Tuin Zondag 5 bezoekers





zaterdag 20 mei 2023

Man met vier handen

Afgelopen donderdag was de opening van de expositie van werken van Koos van Bruggen in Pieterburen. Deze expositie is een samenwerking met ons bezoekerscentrum Waddenkust, de Petruskerk en tuincafé Bertje Jens. Die middag had ik baliedienst, ik wist niets van de kunstenaar, dus ging ik me gauw inlezen, zodat ik de bezoekers iets kon vertellen.

Koos van Bruggen was ooit huisarts in Groningen en later kunstenaar in Pieterburen. Hij maakte beelden, expressieve schilderijen en grafisch werk. Ook maakte hij houten sculpturen, die hij ‘palen’ noemde. Het meest bekende en monumentale beeld is Sint Martinus alias De man met vier handen, een beeld gesneden uit een zes meter hoge perenboom. Deze boom was in een novemberstorm bij een boerderij in Warffum omgegaan en de boer zei dat die boom voor Koos van Bruggen zou zijn. 

Van bezoekers hoorde ik dat het beeld in de Martinikerk zou staan en dat vertelde ik dus ook braaf aan de andere bezoekers. Tot een van hen zei dat dat helemaal niet waar was. Het beeld heeft daar gestaan, maar is nu weg en zou verdwenen zijn. Via google kon ik weinig vinden, maar later hoorde ik dat het beeld, hier vlakbij, ergens achteraf bij Westernieland zou staan, in de buitenlucht en blauw geverfd.

Er zijn in de Notoaristoen in Eenrum, Geuren en Kleurendagen, met de bloei van honderden rhododendrons, daar gaan we deze morgen eerst naar toe. Er is een marktje en ik koop bij een kraampje Zinnia's en rode Zonnebloemen (die uiteindelijk gewoon geel gingen bloeien). Jasper Helmantel stond er ook en ik kocht van hem diverse plantjes, waaronder de Witte rapunzel (Phyteuma spicatum).
Na een wandeling door deze prachtige tuin langs de kleurrijke, bloeiende rhododendrons gaan we naar Westernieland, op zoek naar het beeld.

Het beeld zou bij De Slikken staan, een voormalig werkkamp. Bij een boerderij vragen we waar we het beeld kunnen vinden en de boerin wijst ons de weg. We zijn blijkbaar niet de enigen, want opeens zien we een bord:


We lopen verder en zoekend kijken we om ons heen. Opeens zie ik het in de verte, onder de bomen:



Het was ooit geverfd, maar gelukkig niet blauw. Een beeld dat nooit uit de Martinikerk zou gaan maar dus blijkbaar gekocht door iemand die het hier op deze merkwaardige plek gezet heeft. 


Ik vind het wel mooi in deze ruige staat, maar het zal er niet beter op worden hier in de buitenlucht. 


Het beeld zit vol symboliek. Op de schutting is met duct tape een toelichting geplakt. Maar je kunt er nog veel meer in zien.

De schilderijen van Koos Verbruggen zeggen mij (als leek) niet zoveel, maar de houten beelden vind ik heel bijzonder. Tijdens deze expositie staat er eentje bij ons in het bezoekerscentrum en in de kerk tegenover staan de twaalf apostelen, die gaan we hierna bekijken.

Het zijn kandelaars en ik vind ze zo bijzonder omdat ze anders dan andere houtsnijwerken zijn. Niet zo glad en afgewerkt.  Ik kan er lang naar kijken en er steeds meer in zien.




Er staan nog meer beelden in de kerk, mooi zo bij het glas in lood:



Het is leuk dat ik via mijn vrijwilligerswerk voor Het Gronings Landschap in aanraking kom met de geschiedenis van een kunstenaar uit deze buurt. De tentoonstelling werd goed bezocht. Op de middag dat ik dienst had kwamen er bijna 100 bezoekers, dus het was wel aanpoten.

Open tuindagen 2023

Dit jaar is de tuin te bezoeken op 28 mei, 4, 11, 18, 25 juni.

In juli: 2, 16, 23 en 30. (Let op: NIET open op 9 juli)

In augustus: 6, 13, 20 en 27.

En op 3 september.


Kijk ook eens op Bezoek mijn tuin.

zondag 14 mei 2023

Vogelexcursie Waddenkust

Van 6 tot 14 mei vindt de Nationale Vogelweek plaats. Het Groninger Landschap doet een activiteit in samenwerking met de Vogelbescherming. Op de laatste dag van deze week begeleid ik een excursie, maar omdat ik niet veel van vogels weet, vraag ik mijn broer de vogelaar mee. Er waren 13 deelnemers, net mooi genoeg om mee de kwelder op te gaan.

We starten in ons bezoekerscentrum met een Waddenfilm en fietsen daarna naar de dijk. Bij het kunstwerk De Wadloper vertel ik nog even hoe dat beeld hier terecht kwam, niet iedereen weet dat.

Het beeld van metaal, gemaakt door Harm Blanken, stelt een wadloper voor die tot zijn middel in het water staat, met een peilstok in zijn linkerhand en met zijn rechterhand boven zijn ogen tuurt hij over het wad. De 'tafel' is van cortenstaal met op de bovenkant een kaart van de Waddenzee. 


Oorspronkelijk stond het beeld net buiten Pieterburen. In 2008 is het op raadselachtige wijze verdwenen. Opeens dook het weer op. De oudejaarsvereniging van Pieterburen zette het op de dijk als oudejaarsstunt. Het waterschap Noorderzijlvest vond dat geen goed idee i.v.m. de veiligheid en verwijderde het beeld weer. Uiteindelijk werd men het eens en is het beeld in juli 2009 op de dijk geplaatst.

Ik kan ook geen betere plek bedenken.


Omdat ik meer van de plantjes dan de vogels ben, wijs ik de deelnemers nog even op een van de kleinste Ooievaarsbekken, Geranium molle. Ik heb vorig jaar een wortelstokje uitgepeuterd en nu heb ik hem ook in mijn tuin:



Een deelneemster zei dat je zoiets alleen ziet als iemand je er op wijst.

We gaan de kwelder op en worden een stukje achtervolgt door nieuwsgierige stiertjes:



We zien een mooi aantal verschillende vogels. Zoals bijvoorbeeld de grote zilverreiger en een ooievaar (!). Verder rotganzen en brandganzen, tapuiten, veldleeuwerik, graspieper, gele kwikstaart, bruine kiekendief, lepelaar, bergeend, tureluur, scholekster, zilverplevier en een ... velduil!



Er groeit nog niet veel aan kwelderplanten, wat Lamsoor, Spiesmelde en Zoutmelde.



Het was een leuke excursie!




maandag 8 mei 2023

Moestuin

Begin gemaakt met de moestuin. Alles schoongemaakt en opgeruimd. Compost er op.
Wat as uit de houtkachel bij de bessen en fruitbomen gedaan.


Binnen heb ik al voorgezaaid: Tuinbonen, Afrikaantjes en Goudsbloemen. En heel veel Tomaten. Tigerella, Heirloom, nog van zaad uit 2011 en kerstomaatjeszaad van iemand gekregen in 2018. We zien wel wat het wordt.
Van een buurvrouw kreeg ik wat ijsbergslaplantjes.


De vaste broccoli (Nine-star Perennial) van vorig jaar maakt nu lichtgele minibloemkooltjes. Je kunt een paar keer oogsten en ze smaken heerlijk. 


De Tuinbonen gaan heel goed, en zie ik al zaailingen van Oost Indische Kers opkomen, die kunnen zonodig als luizenval functioneren.
Lavas groeit ook goed en alle kruiden doen het prima. De rozemarijn begint te bloeien.


 

In de bessentuin groeit ook alles voorspoedig, alleen de rode aalbes achterin maakt alleen maar blad.


De blauwe bes, nog afkomstig van het dakterras in Gouda en inmiddels ruim tien jaar oud, zit vol met bloemetjes. 


Ook meer dan 10 jaar geleden had ik zaailingen van een moerbei. Gewoon de zaadjes uit een vruchtje. Ik had er veel en gaf de meeste weg. Twee ervan hield ik, omdat ze verschillend blad hadden. Ze stonden in potten, en groeiden langzaam, ze waren bijna een meter hoog. Toen we naar hier verhuisden en ik ze in de uitermate vruchtbare grond zette, gingen ze los! Nu staan ze bijna 5 jaar en zijn het al heuse bomen.
Dit jaar zag ik voor het eerst iets van bloei. Wie weet krijgen we dit jaar moerbeien!


De beide appelbomen en de perenboom bloeien uitbundig, nu nog bijtjes nodig. Ik zie er heel weinig.
Iemand of facebook zei over mijn foto: Het lijkt wel een schilderij van Theo Leijdekkers. Als je toch zo kunt schilderen!


Perk-3 stond vol met puntwederik. Leuke plant, maar deze had al een groot deel van het perk overgenomen. Mijn broer hielp afgelopen herfst met het uitgraven, wat een flinke klus was.
Er zal best wat wortelstukjes achtergebleven zijn, maar dat is niet erg. Omdat het wel een groot kaal stuk was, besloot ik het als tijdelijke moestuin te gebruiken.
Een Kardoen had ik daar al eerder geplant.
Ik haal nog wat restwortels van de puntwederik weg, alle graspollen en ander wild spul. De papavers mogen blijven. Wat nieuwe tuingrond erop en dan kan er geplant worden.


Op deze plek heb ik snijbiet, palmkool, ijsbergsla en afrikaantjes gepoot. Van de Woldtuin kreeg ik zaad van Ethiopische mosterd (Brassica carinata). Een bladgroente, maar ook gebruikt als groenbemester en biobrandstof. Van het zaad kun je weer mosterd maken
De bloemen zijn erg aantrekkelijk voor bijen.



vrijdag 5 mei 2023

Abelstok in mei

Abelstok, de sprookjesachtige, verwilderde fruitboomgaard langs de Kromme Raken. We komen er met regelmaat, maar nog nooit in mei. Het is zo'n mooie bijzondere plek. Eigenlijk iets te laat voor de appel- en perenbloesem, het meeste is al uitgebloeid.