zondag 31 maart 2024

De Nollen

Deze paaszondag gaan we sinds lange tijd weer eens de provincie uit. Naar Het Nollenproject in Den Helder. Het is wel een eindje uit de buurt, twee uur heen en twee uur terug, maar dit stond al een tijdje op mijn wenslijstje.

Het is jammer dat er weinig zon is. Het licht is soms zo raar dat veel van mijn foto's vreemd flets worden, maar goed, ik moet het er maar mee doen en zoek de minst slechte uit.
Pas aan het eind van de middag komt er even een zonnetje door. Het is ook wat vroeg in het jaar, het lijkt me daar erg mooi in de zomer.

Het Nollenproject is een 14 hectare groot gebied aan de rand van Den Helder. Een nol is een andere naam voor duin.

Als we aan komen rijden zien we van afstand al vreemde bouwsels van cortenstaal. In 1980 trekt R.W. van de Wint zich terug en begint hier zijn kunstproject. Hij ontwierp bouwsels en de aanwezige bunkers werden omgevormd tot dragers voor zijn kunst, die ook weer gedragen worden door het landschap en zo is een totaal kunstwerk ontstaan met sculpturen en schilderingen en landschap.

R.W. van de Wint is in 2006 plotseling overleden aan een hartstilstand. Hij liet ongelofelijk veel gedetailleerde ontwerpen na en zijn beide zoons zetten zijn werk voort.


Als we de toegangspoort door lopen, komen we bij een gebouw dat voorheen zijn schildersatelier was. Nu is het een prettig gezellige ontvangstruimte, waar we te woord worden gestaan door lieve dames. Ik laat onze van te voren aangeschafte toegangsbewijzen op de smartphone zien en een van de dames scant het. We moeten samen lachen dat het deze grijze koppies toch maar lukt, dat moderne gedoe. Zij zegt nog dat je wel mee moet gaan, anders mis je van alles.


We zijn een van de eersten en kunnen op ons gemak koffie en gebak nemen, voordat de rondleiding begint.


In de hoek een klein filmzaaltje waar we o.a. de aflevering van het TV-programma Binnenstebuiten kunnen bekijken:



Hoewel wij dat niet wisten, is Ruud van de Wint bekend van de kunstwerken in de Tweede Kamer, genaamd ‘De oneindige ruimte’.


In De Nollen mag je alleen onder begeleiding van een gids en dat maakt de wandeling over het terrein nog specialer omdat je onderweg goede uitleg en mooie verhalen krijgt.


De vennen zijn speciaal gegraven voor de weerspiegeling van de beelden. Ook de maaipatronen horen bij het kunstwerk. Er komen zeldzame planten voor, zoals Klein wintergroen







Het valt me op dat de rondingen van de gigantisch beelden aanvoelen als fluweel, terwijl ze van hard cortenstaal zijn, van zo’n zes mm dikte.
Het wachten is nu op het museum, links zie je een klein stukje:

Sommige bouwsels brengen je op het verkeerde been, zowel aan de buitenkant als binnenin. De wandeling is als een tocht door een wonderlijk magische wereld. Fantastisch en imposant. Je raakt in de war door het spel van zonlicht en schilderkunst, het betreden van de ruimtes in donker en licht. Intense kleuren van de schilderingen in de bunkers en nauwe gangetjes veranderen voortdurend met de lichtinval.








Onderweg zijnde ga je beter begrijpen waarom de bouwsels en het landschap met zichtlijnen verweven zijn tot een totaal kunstwerk.
 Het ziet er allemaal heel natuurlijk uit, maar alles is bepaald door de kunstenaar.


Dit gevaarte van 13 m lang en 4 meter hoog weegt 27 ton. Hij draait soepel op de wind:





Ik voel me als in een andere wereld, het is een schitterende plek. Van der Wint gaf aan: ‘Niet de kunst zelf is het eindresultaat, eerder werkt ze als beitel die het wezenlijke kunstwerk in het hoofd doet ontstaan’.










zaterdag 2 maart 2024

Kombucha (1)

We gingen vandaag naar De Theefabriek in Houwerzijl. Niet voor het museum, dat hebben we al eens bezocht in 2011, maar om thee te kopen.


Tot nu toe kocht ik meestal biologische zakjes thee, maar vond ze eigenlijk niet zo lekker meer. Zwarte thee van een zakje vind ik al helemaal niks. Als je zo'n zakje open maakt zit er een beetje gruis in. Gelukkig geen suiker of plastic zoals in de populaire merken. Ik maak steeds vaker thee van kruiden uit eigen tuin en kruidenla. 


Omdat we nog steeds geen wijn drinken en telkens op zoek zijn naar lekkere vervangers, kwam ik flesjes Kombucha tegen. We probeerden er een paar en ik moet zeggen dat ik het wel lekker vond smaken. Na de aflevering Kombucha van de Keuringsdienst van Waarde gekeken te hebben, begreep ik dat de meeste als Kombucha verkochte drankjes gewoon frisdrank blijkt te zijn.


We drinken elke dag waterkefir en ik dacht, waarom maak ik zelf geen kombucha? Ik herinner me nog, van lang geleden dat ik weerzin had tegen een pot met zo’n drijvend glibberig, zwamachtig ding er in. Nu kan ik me daar wel overheen zetten, omdat je uiteindelijk een heerlijk drankje krijgt.


Kombucha is een gefermenteerde drank op basis van zwarte of groene thee. Hiervoor is een SCOBY nodig, wat staat voor Symbiotic Culture Of Bacterie and Yeast. Deze SCOBY wordt ook wel zwam genoemd, maar dat is het dus niet.


Tijdens het fermentatieproces transformeren de bacteriën en gisten in de SCOBY de suikers om in nuttige stoffen. Het zoet verandert in friszuur. Aan de drank kun je met een tweede fermentatie nog andere smaakmakers toevoegen. Het drankje schijnt gezond te zijn, maar er is geen concreet bewijs. Wel zit er probiotica in en dat kan het immuun-systeem versterken en bijdragen aan een gezonde spijsvertering. Kombucha is ook rijk aan antioxidanten. Een SCOBY vermeerdert zich ook, net als kefirkorrels. En net als in waterkefir kan er wat alcohol ontstaan, maar dat is te verwaarlozen, zo rond de 0,2%. 


Het is een levend drankje, alleen worden veel soorten die te koop zijn gepasteuriseerd, waardoor de voordelen juist weer teniet worden gedaan. Te zien in het filmpje van de Keuringsdienst van Waarde. 

Het merk met de meeste micro-organismen is Tommy, te koop in kleine flesjes bij de Jumbo voor 2,55 (literprijs 7,73). Bij Holland&Barrett vond ik het merk Aard’g, in literflessen. (Deze wordt ook aangeraden voor diabetici.) Per stuk 11,39, maar H&B heeft vaak acties als de tweede voor de helft en dat bracht de prijs op 7,86 per liter. Beide merken zijn biologisch, maar al met al toch flink aan de prijs.


Vandaar dat ik dacht ik ga het zelf maken en starten met goede, biologische thee aan te schaffen. Ik ken niemand in mijn buurt die een SCOBY heeft, dus kocht ik die online, het goedkoopste was deze bij webshop KoRo.


Ik heb me goed ingelezen en je kunt Kombucha maken van zwarte, groene of witte thee. In de winkel van de Theefabriek moet je wel de tijd nemen, want ze verkopen meer dan 300 soorten. Ik zoek alleen op de biologische soorten en dat zijn er al wat minder.


Uiteindelijk kies ik drie soorten:

Een witte thee uit Myanmar, Bai Mu Dan broken, nr. 26 

Een groene thee uit China, Mao Feng, nr. 112 

Een zwarte uit China, Oolong, nr. 305 


Daarnaast kochten we nog Pu Erh Thee, nr. 681, die we in het restaurant proefden en die we erg lekker vonden 

Binnenkort aan de slag!