Vingerhoedskruid

In het eerste seizoen van onze tuin hadden we vanzelf al Vingerhoedskruid. Ik dacht dat het zich wel makkelijk zou uitzaaien. Maar zo simpel is het dus niet. Een jaar zonder deze prachtige plant. Een volgend jaar van een kennis weer zaad gekregen, en gezaaid maar nog geen resultaat. Ik hoopte wel op meer, maar zag de eerstejaars rozetten aan voor Smeerwortel. 

Dit jaar kocht ik bij een stalletje langs de weg twee planten, een witte en een roze. De witte zet ik in het Berkperk, de roze in Perk-1. Maar opeens zie ik ze toch op meerdere plekken in de tuin verschijnen, fijn hoor, want ze horen er wel bij!

De witte in het Berkperk:

In het wilde deel, in perk Guillaume ontdek ik nog een roze:

In Perk-L staat een donkerroze:

En ook een lichtroze:

In Perk-3 staan ook twee Digitalis parviflora, Veelbloemig vingerhoedkruid, een soort uit Noord-Spanje. Iets lager, een stijve stengel vol met bloemetjes met een aparte kleur, bruinig. De hommels komen er net zo graag als in de D. purpurea.

Moestuin

De moestuin in perk-3 ontploft bijna. Het staat er hutjemutje vol. Door het koude, natte voorjaar heb ik heel lang gewacht met de planten naar buiten te doen. Uiteindelijk zijn ze zo sterk dat er amper slakken op af komen. 
Trouwens, ik zie heel weinig slakken, dat is wel weer een voordeel.

De Afrikaantjes doen waarschijnlijk ook hun werk, namelijk  schadelijke insecten verjagen.

De Ethiopische mosterd staat volop in bloei, de snijbiet schreeuwt om geplukt te worden.

Prachtig toch, al die weelderigheid!

 

Hier het recept wat ik van deze snijbiet maakte.

De Tuinbonen zijn ook fantastisch. Amper een bonenluis te bekennen!

 

Open Tuin (5)

Vandaag een warme dag. Maar in de schaduw is het nog steeds lekker in de tuin. Ik hou wel van dit weer. Zeven bezoekers vandaag, waaronder de schrijver Lammert Voos en zijn vrouw.

Een kennis had een mooi stukje op haar facebookpagina gezet:

Je verwacht het misschien niet, maar bij het eerste huis links in Kleine Huisjes (komende vanaf Broek) vind je een prachtige tuin achter het huis. Met een grote variëteit aan, onder andere, eetbare planten. Deze prachtige tuin is vandaag opengesteld voor publiek. Een kijkje waard!

Ik had bladerdeeghapjes gevuld met noten en framboos gebakken.

In mei waren we op de planten-en boekenmarkt in de Notoarestoen. Bij een kraampje stonden Zinnia's te koop. Een plant die ik nog niet kende, maar de verkoper was zo enthousiast dat ik er een paar kocht. De eerste is nu open, hier met een Akkerdisteldansvlieg:

Weleda tuinman, Jan Graafland (van het leuke boek Groene Genade) zei op facebook: Zinnia's komen van oorsprong uit Mexico. Op de een of ander manier doen die kleurrijke bloempjes mij altijd aan Frida Kahlo denken.

Er zijn nog zo'n 12 knoppen te gaan, ik ben nu heel nieuwsgierig naar de nog verschijnende kleuren.

Tien dagen later:

Ik ga zeker proberen zaad te winnen, wat een vrolijke bloemen!

Open Tuin (4)

Het is Landelijk Open Tuinen Weekend. Gisteren stond er opeens een ouder echtpaar uit Winsum in de tuin. Ze wisten zeker dat ze ergens gelezen hadden dat we op zaterdag open zouden zijn. Ik heb voor de zekerheid alles nagekeken, folders en site, maar alles staat correct. Ik doe alleen de zondagen.
Geeft niks, ik ga mensen van tegen de tachtig niet wegsturen. Ze hadden het reuze naar hun zin, lekker kletsen bij een kopje koffie.

Nog wat schoonheden in de tuin:

Baptisia australis, Valse Indigo:

Thalictrum aquilegifolium, Akeleiruit:

 

Salvia Argentea, Zilversalie:

Nectaroscurdum siculium, Bulgaarse ui

Rode Vlier, Sambucus nigra ‘Black Lace Eva’:

Deze zondag had ik 4 bezoekers. Het is leuk dat de mensen de tuin zo mooi vinden, hoewel ik niet echt volgens de regels tuinier. Zoals dat het me maar niet lukt om ongewenst gras tussen de planten weg te halen en dus maar laat bloeien, dan is het gewoon prachtig. Vooral hoe de wind en het licht er mee speelt.

Open Tuin (3)

Eindelijk zomer. Hoewel we tot nu toe steeds op de noordooster wind mopperden, zijn we er nu blij mee. Tijdens de rondleiding met bezoekers zie ik opeens een bloem open, waarvan ik dacht: Wat is dat ook alweer?

Het is de Ixia Spotlight, Afrikaanse korenlelie. Ik zag wel al de korenachtige aartjes een paar dagen geleden, maar er ging geen belletje rinkelen. Ik zoek in mijn aantekeningen wanneer ik ze gekocht zou hebben. Vreemd, maar ik had ze al najaar 2020 in de grond gestopt. Ik dacht destijds dat het een miskoop was en was ze eigenlijk vergeten.

En nu staan ze daar opeens in alle pracht te schitteren! Wat een leuk kadootje!

Ook al is het prachtig weer, ik zie schrikbarend weinig vlinders. Wilde bijen zie ik al helemaal niet. Zweefvliegen ook veel minder dan vorig jaar. Het enige wat ik zie, zijn verschillende hommels en de honingbijen, maar die komen waarschijnlijk van de imker een stuk verderop.

Waar zijn alle andere bestuivers? En waarom is er dan toch zoveel groente en fruit te koop?

Het programma Keuringsdienst van Waarde geeft het antwoord. Er worden gewoon gigantische hoeveelheden hommels gekweekt en die kunnen tuinders dus kopen. Een soort bioindustrie van hommels, en zo kunnen er ook weer ziektes ontstaan, want monocultuur. Door die kweekmogelijkheden hoeven de boeren ook niet te veranderen.

We praten er over en zeggen hoe erg het is, maar wat kun je zelf doen? Ik probeer zoveel mogelijk biologisch te kopen. Maar soms is het gewoon tè duur, belachelijk gewoon. Tja, eigenlijk moet je dan maar niet kopen. Lastig. Maar voor het grootste deel kopen wij wel biologisch.

Onze tuin kijkt uit over akkers. Dit jaar veel pootaardappels. Dat gaat vermoedelijk elke week wel een spuitsessie opleveren. En in het vroege voorjaar zag ik ook weer tulpen hier. TULPENBOLLEN ... op een van de beste landbouwgronden ter wereld! Ga verdorie voedsel voor mensen verbouwen!

We hebben afgesproken er niet meer over te zeuren, hadden we hier maar niet moeten gaan wonen. We zien het gebeuren (behalve als ze het 's nachts doen), we doen dan alle ramen dicht en gaan over tot de orde van de dag. We houden hoop dat het niet meer lang zo door kan gaan. 

Positief denken!

Leuke bezoekers vandaag, mensen die blij worden van zo'n wilde tuin. Waar ik dan ook weer blij van word.

En op de valreep toch nog een kolibrievlinder, een zenuwenlijer die niet te filmen is.

Deze Open Tuin Zondag 4 bezoekers.

Wandeling eetbare planten

Ik ben gevraagd om een rondleiding door Domies Toen te geven, over eetbare planten. Nu is een botanische tuin niet bedoeld als eetbare tuin en je mag er niets plukken, maar er groeien natuurlijk wel veel eetbare (wilde) planten.

Ik maakte me wel wat zorgen, want het stond in alle plaatselijke krantjes en nog meer reclame. Wat als er straks veel te veel mensen op afkomen? Zo groot is het daar niet en ik heb ook niet echt een welluidende stem. Maar het was precies goed, ongeveer 15 mensen.

Omroep het Hogeland kwam een filmpje maken:

Het is wat vreemd gemonteerd, eerst over wilde planten en dan opeens over moestuinen, er is een deel van het gesprek weggelaten en het einde is ook nogal abrupt. Maar ik vind het toch leuk. Er waren leuke, geïnteresseerde mensen op af gekomen. 

Ik was een paar dagen van te voren even gaan kijken wat er zoal groeit en bloeit. Ik vertelde over blaassilene, klaproos, veldsalie, heermoes (met waarschuwing dat hij lijkt op de giftige lidrus), over de verschillende koekoeksbloemen en uiteraard over bekende zoals zevenblad, look-zonder-look, daslook, kleefkruid en boerenwormkruid. En natuurlijk noemde ik op de valreep nog onze nieuwe nationale bloem, de Madelief!

Ik vertelde ook nog over leuke oude kruidenboekjes, bijvoorbeeld van de kringloop. Ik heb ze zelf verzameld, maar mijn advies nu is, gooi ze gewoon weg. Er zijn inmiddels allerlei nieuwe inzichten. Veel planten bevatten van nature gifstoffen zoals pyrrolizidine alkaloïden (PA's). Ik heb het woord uit m'n hoofd geleerd.

In de kruidentuin bijvoorbeeld zag ik een Kruisbladige wolfsmelk (euphorbia lathyris), een mooie aanleiding om over de gevaren van wolfsmelk te vertellen (zie ook bij Jan wilde een Tuin). Zorgwekkend is dat bijna niemand dat weet!

Ook bijvoorbeeld de smeerwortel, die wordt in veel boekjes als eetbaar bestempeld en het zou geen kwaad kunnen deze plant te eten. Maar nu weten we dat het gif zich opstapelt in de lever en uiteindelijk kan er leverschade ontstaan. Paardenliefhebbers raken nogal in paniek over Jacobskruiskruid, maar er zijn duizenden planten die PA's bevatten. Ook sommige onschuldig lijkende kruidentheetjes. Dus zijn oude wijsheden niet altijd wijs.

Verder kwamen we op onze wandeling ook nog planten tegen, die niet wild zijn, maar wel goed eetbaar. Zoals de Roos, Damastbloem en Anjers. Ook zijn er eetbare bloemen die niet in Domies Toen staan, maar wel in veel tuinen zoals Oost Indisch Kers. Veel ooievaarsbekken zijn eetbaar, maar er schijnen ook giftige te bestaan, en daar is weinig informatie over te vinden. Ik denk dan maar, lekker laten staan.

Het was erg leuk, ook omdat het stralend mooi weer was en de voormalige theeschenkerij, nu tuincafé Bertje Jens, heeft bijpassende gerechten gemaakt.

Als dank kreeg ik een heerlijke fles Groningse wijn, Groot Maarslag. Waarschijnlijk word ik nog eens gevraagd en dan doe ik dat graag!

Open Tuin (2)

De tuin is op zondag open voor tuinliefhebbers. Of er nu wel of niet iemand komt maakt niet uit. Het moet nog wat groeien.😄

Ik maak altijd wel wat voor bij de koffie. Vanmorgen kwam een stel uit Winsum. Ze hadden gegoogeld op Groningen en vonden mij via de site Bezoek mijn tuin. Ze waren net te vroeg voor de brownie, die was nog aan het afkoelen. Ze vonden de tuin inspirerend en we waren het met elkaar eens dat ‘tuinmensen’ meestal leuke mensen zijn. 's Middags kwam er nog een fietser langs.

Als ik zo met iemand door de tuin loop, ontdek ik zelf ook weer nieuwe dingen. Zo klaagde ik steevast dat vingerhoedskruid niet wil, ondanks herhaaldelijk zaaien, en opeens zie ik ze op verschillende plekken! En weer een nieuw gek beestje:

Panorpa germanica, Duitse schorpioenvlieg. Ze voeden zich met honingdauw, de kleverige substantie die bladluizen uitscheiden, maar eten ook dode of stervende insecten. Hij komt algemeen voor, maar ik had hem nog niet eerder gezien.

De brownie, die ik volgens het recept van Vegetus maakte was overheerlijk. Daarnaast maakte ik ook nog een tuinbouillon, met wilde planten. Versterkend en vol vernieuwende energie. Erg lekker!

In een klein scheutje olijfolie ui, knoflook en prei aanfruiten en aan de kook brengen met water en bouillonblokjes.
Daarbij fijngesneden zevenblad, brandnetel, lavas, weegbree, bieslook, marjolein, hondsdraf, dovenetel en paardebloem en nog een kwartiertje heel zacht laten pruttelen.

De fietser was er blij mee.

Het was sowieso een heerlijke dag. Nog steeds wel noorderwind, al wekenlang, maar niet meer zo hard meer en minder koud.

Deze Open Tuin Zondag 3 bezoekers.

Medewerkersdag Groninger Landschap

Deze medewerkersdag gaan we naar Bezoekerscentrum Dollard in Termunten en de partners mogen mee. We worden met een touringcar naar de plaats van bestemming gereden. Het is prachtig weer. 

Er zijn diverse activiteiten, maar wij kiezen voor de Kiekkaaste, daar waren we jaren gelden ook eens, en dat vinden we zo'n prachtige plek! Dat betekent weer in de bus, het is net een schoolreisje en onze directeur Marco Glastra vertelt onderweg van alles.

In de Kiekkaaste, die gelukkig weer hersteld is, nadat hersenlozen gevaarlijke vernielingen toebrachten zoals bodemplaten verwijderen. Dat is bijna een moordaanslag.

Het was een erg leuke dag, ook om eens collega's te ontmoeten van de andere bezoekerscentra.